1.География ғылымы зерттейді.
В) Жердің табиғатын, халқын, оның шаруашылығын.
2.«География» ұғымын енгізген
В) Эратосфен
3.География ғылымының салалары.
С) Физикалық, экономикалық.
4.Көкжиек дегеніміз ...
В) Жер бетінің көзге көрінетін бөлігі.
5.Жергілікті жерді бағдарлау ... айтамыз.
А) Көкжиек тұстарын табуды
6.Солтүстік бағыт пен жердегі заттың арасындағы бұрыш.
Е) Азимут.
7.Азимут өлшенетін градус аралығы
D) 0ғ-360ғ
8.Көкжиек тұстарын анықтайтын құрал
А) Тұсбағдар
9.Жер бетінде қашықтықты өлшеу тәсілдері.
С) Таспамен, өлшеуіш ашамен, қадаммен, көз мөлшерімен
10.Масштаб дегеніміз не?
А) Жер бетінде өлшенген қашықтықты қағазға түсіргенде кішірейтілгенін көрсететін шама.
11.Жергілікті жердің планы
D) Жер бетініѕ ќаєазєа кішірейтіліп тїсірілген нўсќасы
12.Жер бетіндегі нүктенің мұхит немесе теңіз деңгейінен бастап есептелінетін биіктік
В) Абсолюттік.
13.Горизонтальдар деп аталады.
В) План мен картада биіктіктері бірдей нүктелерді қосатын қисық сызықтар.
14.Жер шарының сыртқы қатты тас қабаты
С) Литосфера
15.Жердің ішкі құрылысы ... қабаттарынан тұрады
Е) Жер қыртысы, мантия, ядро.
16.Литосфералық тақталар жылына қозғалады /см/
А) 2-5 см
17.Тау жыныстарының түрлері
Е) Шөгінді, магмалық, метаморфтық.
18.Жер қыртысы мен жоғарғы мантиядағы кенет ығысу әсерінен туатын жер астының қозғалысы
В) Жер сілкіну.
19.Таулар дегеніміз ...
А) Жер бетінің жазықтардан оқшау көтеріліп жатқан қатты тілімденген биік бөліктері.
20.Жер бетінің аз тілімденген, тегіс немесе белесті алқабы
А) Жазықтар.
21.Терең мұхит түбі ойыстары ... деп аталады
В) Шұңғыма
22.Материктік жер қыртысының таулар астындағы қалыңдығы
Е) 70-80 км
23.Ойпаттардың мұхит деңгейінен салыстырмалы биіктігі
А) 0 м-ден 200 м-ге дейін
24.Жанартаулар мен жер сілкінісі жиі болатын аймақ
С) Материк шетіндегі таулы аудандарда
25.Жанартаудың төбесінде пайда болған шұңқыр
В) Кратер
26.Көпшілік жанартаулар ... мұхитының жағалауында
С) Тынық
27.Екі немесе бірнеше тау жоталарының түйісуі
В) Торабы
28.Орташа биіктіктегі таулар мұхит деңгейінен биікте орналасқан
С) 1000-2000 м
29.Материктік жер қыртысының мұхиттық жер қыртысынан айырмасы
А) Гранитті қабаты бар
30.Органикалық жолмен пайда болған шөгінді жыныстар
А) Тас көмір, шымтезек
31.Жердің су қабығы
С) Гидросфера.
32.Гидросферадағы тұщы су мөлшері
В) 2,5%
33.Дүниежүзілік мұхит үлесіне Жер бетінің бөлігі келеді
А) 3/4 бөлігі
34.Судың мұхиттан құрлыққа және құрлықтан мұхитқа үздіксіз ауысу үрдісі.
В) Дүниежүзілік су айналымы.
35.Дүниежүзілік мұхит бөліктері
Е) мұхиттар, теңіздер, шығанақтар, бұғаздар.
36.Дүниежүзілік мұхит суының қасиеттері
С) Тұздылық пен температура.
37.Өзен барлық салалармен бірігіп ...
Е) Өзен жүйесі
38.Жер бетіндегі суға толы табиғи ойыс
С) Көл.
39.Дүние жүзіндегі ең үлкен көл
D) Каспий.
40.Қар жиегі немесе қар шекарасы деп аталады
D) Қар жиналып, мұздыққа айналу мүмкін болатын жоғарғы шекара.
41.Теңіз суының орташа тұздылығы
С) 35%0
42.Дүниежүзілік мұхит суының беткі орташа температурасы
С) +17,5ғC
43.Дүниежүзілік мұхиттағы ең терең шұңғыма
В) Мариан
44.Мына объектілердің теңіз сипатына сәйкес келетіні
А) Азов
45.Цунами толқындарының пайда болу себептері
С) Жер сілкінісінен
46.Толысу мен қайтудың пайда болу себебі
В) Жер мен Ай әрекетінен
47.Белгілі ойпат арқылы судың табиғи қозғалуы ... деп аталады
С) Өзен
48.Амазонка және Конго өзендерінің суы мол болып келу себебі
В) Олар жыл бойы мол жаңбыр суымен қоректенеді
49.Әлемдегі ең биік Анхель (1054 м) сарқырамасы орналасқан өзен
Е) Ориноко
50.Судың тұздылығының көп мөлшері
С) Қызыл теңізде
51.Табиғат компоненттерінің жиынтығы
С) Табиғат кешені
52.Құрлықтағы табиғат зоналарының қалыптасуына әсер ететін жағдайлар
А) Климаттық
53.Жер шарындағы материктер саны
В) 6
54.Жер шары бетінің жалпы ауданы
С) 510,2 млн км2
55.Құрлықты құрайтын материктер мен аралдардың көлемі
В) 149,1 млн. км2
56.Дүниежүзілік мұхиттың жалпы ауданы
А) 361,1 млн. км2
57.Жер шарында климаттық белдеулердің қалыптасу .... байланысты
А) Жер бетіне түсетін күн жылуының мөлшеріне.
58.Ауа массалары дегеніміз
D) Бір текті қасиеттері бар, үлкен көлемдегі ауа.
59.Жер шарындағы Б.П.Алисов ажыратқан климаттық белдеулер саны
D) 13
60.Тұрақты желдердің қалыптасуы ... байланысты
А) Қысым белдеулеріне.
61.Ауа массаларының негізгі түрлері
В) Арктикалық, қоңыржай, тропиктік, экваторлық.
62.Пассаттар дегеніміз
С) Экваторға қарай 30-шы ендіктердегі жоғарғы қысым белдеуінен соғатын желдер.
63.Белгілі бір жерге тән ауа райының ұзақ жылдар бойы қайталанатын құбылысы
С) Климат
64.Картада температуралары бірдей нүктелерді қосатын қисық сызықтар
А) Изотерма
65.Картада қысымы бірдей нүктелерді қосатын сызықтар
В) Изобара
66.Картада жауын-шашын мөлшері бірдей нүктелерді қосатын сызықтар
С) Изогиета
67.Негізгі климаттық белдеулерді белгіле
С) Тропиктік, қоңыржай
68.Өтпелі климаттық белдеулерді белгіле
D) Субарктикалық, субтропиктік
69.Еуразияның аралдармен қоса есептегендегі ауданы
С) 53,3 млн км2
70.Орталық Азия табиғатын зерттеген саяхатшылар
D) Пржевальский, Семенов, Уәлиханов.
71.Евразияның оңтүстік шеткі нүктесі
D) Пиай мүйісі
72.Евразияның ең биік щыңы
В) Эверест
73.Үлкен Зонд аралындағы жанартау
Е) Кракатау
74.Евразияда көлдердің солтүстік-батыста жиі орналасуының себебі
А) Мұздықтардың қазу әрекеті
75.Субэкваторлық климаттық белдеуде орналасқан зона
С) Саванналар мен ылғалды ормандар
76.Солтүстік Американың ауданы жөнінен алатын орны
С) 3
77.Алясканы ашып, зерттеуге үлес қосқан орыс саяхатшылары
D) Беринг, Чириков.
78.Солтүстік Американың түбектерін көрсет
В) Аляска, Калифорния, Лабрадор, Флорида.
79.Солтүстік Америкадағы ең суы мол өзен
А) Миссисипи.
80.Солтүстік Америкада көлдер жиі орналасқан бөлік.
В) Солтүстік.
81.Солтүстік Америкада “прерий” деп атайды
D) Биік шөптерден тұратын далаларды.
82.Солтүстік Американың оңтүстік жағалауындағы ең ірі шығанақ
В) Мексика
83.Ниагара сарқырамасы ... көлдерінің аралығында орналасқан
D) Эри және Онтарио
84.АҚШ аумағында 1872 жылы ұйымдастырылған дүние жүзіндегі алғашқы ұлттық саябақ
В) Йеллоустоун
85.Африка жағалауын мұхит шайып жатыр?
В) 2
86.Африка материгіндегі ең ежелгі мемлекет
В) Египет
87.Конго өзенінің алабы орналасқан климаттық белдеу
В) Экваторлық
88.Африканың ең биік нүктесі
С) Килиманджаро
89.Африкадағы жер қыртысының ең ірі жарығы өтетін ауданы
А) Шығыс Африка таулы қыраты
90.Секретарь құсы тіршілік ететін зона
А) Саванналар
91.Африканың ең биік нүктесінің биіктігі /м/
А) 5895
92.Африкадағы жауын-шашынның ең көп жауатын жері
D) Гвинея шығанағы жағалауы
93.Африканың оңтүстік-батысындағы жағалық шөл
С) Намиб
94.Африканың ауыл шаруашылығына қолайлы табиғат зонасы
Е) Қатты жапырақты ормандар
95.Экваторлық ормандардың бойы аласа адамдары
В) Пигмейлер
96.Солтүстік Африканың ең бойшаң адамдары
Е) Тутси мен химилер
97.Африкадағы ХХ ғасырдың басындағы тәуелсіз елдер
С) Либерия, Эфиопия
98.Африкадағы ең жоғары дамыған ел
D) ОАР
99.ОАР аумағындағы ірі ұлттық парк
А) Крюгер
100.Африка жағалауын мұхит шайып жатыр?
В) 2
101.Африка материгіндегі ең ежелгі мемлекет
В) Египет
102.Конго өзенінің алабы орналасқан климаттық белдеу
В) Экваторлық
103.Африканың ең биік нүктесі
С) Килиманджаро
104.Африкадағы жер қыртысының ең ірі жарығы өтетін ауданы
А) Шығыс Африка таулы қыраты
105.Секретарь құсы тіршілік ететін зона
А) Саванналар
106.Африканың ең биік нүктесінің биіктігі /м/
А) 5895
107.Африкадағы жауын-шашынның ең көп жауатын жері
D) Гвинея шығанағы жағалауы
108.Африканың оңтүстік-батысындағы жағалық шөл
С) Намиб
109.Африканың ауыл шаруашылығына қолайлы табиғат зонасы
Е) Қатты жапырақты ормандар
110.Экваторлық ормандардың бойы аласа адамдары
В) Пигмейлер
111.Солтүстік Африканың ең бойшаң адамдары
Е) Тутси мен химилер
112.Африкадағы ХХ ғасырдың басындағы тәуелсіз елдер
С) Либерия, Эфиопия
113.Африкадағы ең жоғары дамыған ел
D) ОАР
114.ОАР аумағындағы ірі ұлттық парк
А) Крюгер
115.Мұхит аралдарының табиғаты мен халқы жөнінде ғылыми еңбектер жазып қалдырған ғалым
С) Н. Н. Миклухо Маклай
116.Тынық мұхитының ауданы /млн.км2 /
D) 178,6
117. «Қара аралдар» атауы тән аралдар тобы
В) Меланезия
118.Жер шарындағы ең ірі маржан түзінділері
С) Үлкен Тосқауыл рифі
119.Мұхит аралдарындағы ең ірі, жақсы дамыған ел
В) Жаңа Зеландия
120.Қазақстан орналасқан материк
В) Еуразия
121.Қазақстан Республикасының аумағы
С) 2,7млн. км2.
122.Дүниенің екі бөлігінде орналасқан Қазақстан облыстары
С) Атырау, Батыс Қазақстан
123.Қазақстан Республикасының физикалық географиялық орны анықтайды.
А) Табиғат жағдайларын.
124.Теңізге шығатын жолы бар Қазақстанмен шектесетін мемлекеттер
В) Қытай, Ресей
125.Қазақстанмен шығысында шектесетін мемлекет
В) Қытай
126.Қазақстан мен Қытай арасындағы шекара ұзындығы
С) 1460 км
127.Қазақстан аумағының батыстан шығысқа дейінгі ұзындығы
D) 3000 км
128.Қазақстан аумағының солтүстіктен оңтүстікке дейінгі ұзындығы
С) 1600 км
129.Қазақстандағы ең биік тау
С) Хан-Тәңірі.
130.Хан-Тәңірі шыңының биіктігі
В) 6995м.
131.Қарақия ойысы ... орналасқан
С) Маңғыстау түбегінде.
132.Жер бедерінің басты ерекшелігін көруге болады
С) Физикалық картадан.
133.Республика аумағының мұхит деңгейінен ең төмен орналасқан аймағы
С) Каспий маңы ойпаты
134.Қазақстандағы жер бетінің биік таулы аймағы
А) Шығыс және оңтүстік-шығыс бөлігі
135.Қазақстан аумағының 10% жерін алып жатқан жер бедері
С) Биік таулар
136.Батыс Сібір жазығының Қазақстан аумағына кіретін бөлігі
В) Оңтүстігі
137.Қазақстанның оңтүстігіндегі жазық
А) Тұран
138.Батыс Сібір мен Тұран ойпатын жалғастырып жатқан қолаты
В) Торғай
139.Каспий маңы ойпаты мен Мұғалжар тауы аралығындағы үстірт
D) Жем
140.Қазақстанның аласа таулы өлкелері
С) Сарыарқа, Мұғалжар, Маңғыстау
141.Қазақстанның биік таулары
D) Тянь-Шань, Жоңғар Алатауы, Алтай
142.Пайдалы қазбалар ... топқа бөлінеді
С) 3.
143.... көмір бассейнінде көмір ашық әдіспен қазып алынады
В) Екібастұз.
144.Темір рудасын өндіретін негізгі кен орындары.
В) Соколов-Сарыбай,Қашар,Лисаковск.
145.Шөгінді жыныстардан пайда болған темір кен орындары
Е) Әйет, Лисаков
146.Фосфорит рудасы өндірілетін тау жоталары
С) Мұғалжар, Қаратау.
147.Қазақстанда алюминийдің негізгі шикізаты
D) Боксит
148.Қазақстандағы хромит кен орындары
D) Кемпірсай, Дөң
149.Қазақстан өзендері алаптарына жатады
D) Солтүстік Мұзды мұхит, ішкі ағынсыз
150.Қазақстанда ұзындығы 1000 км-ден асатын өзендер саны
D) 7.
151.Қазақстанның су энергетикалық ресурсқа бай өзені
С) Ертіс
152.Балқаш-Алакөл алабының өзендері
D) Іле,Қаратал
153.Қазақстан аумағында ірілі-ұсақты ... көл бар
С) 48 мың
154.Қазақстанның басты қалдық көлдері
Е) Каспий, Арал
155.Қазақстанда қазіргі мұздықтар таралған аудандар
А) Шығыс және оңтүстік-шығыс
156.Қазақстан аумағы табиғат зоналарында орналасқан
D) Орманды дала, дала, шөлейт, шөл
157.Орманды дала зонасында өсетін ағаштар
С) Қайың, көктерек
158.Қазақстан аумағының % дала зонасы алып жатыр
D) 29
159.Шөлейт зонасының негізгі топырағы
D) Ашық қара қоңыр
160.Қазақстан аумағының 44%-н алып жатқан табиғат зонасы
D) Шөл
161.Қазақстандағы қорықтар саны
D) 9
162.Қазақстанның «Қызыл кітабы» жарыққа шыққан жыл
А) 1978.
163.Қазақстандағы сулы-батпақты-шөлді ландшафт
Е) Қорғалжын
164.Қазақстанның негізгі табиғи байлықтары
Е) Минералдық ресурстар
165. Өндірісте тікелей пайдаланылады
С) Пайдалы қазбалар
166.Сарқылмайтын табиғи ресурстар
D) Күн энергиясы
167.Қалпына келмейтін табиғи ресурстар
А) Пайдалы қазбалар
168.Қазақстанның пайдалы қазбаларының экономикалық тұрғыдан басымдылығы
D) Жер бетіне жақын және қолайлы кешенді түрде игерілуі
169.Мұнай кен орындары
А) Доссор, Теңіз
170.Қазақстанда ауыл шаруашылығына жарамды жерлердің көп бөлігі
А) Жайылым жерлер
171. Отын-энергетика кешенінің салалары
С) Отын, энергетика
172.Қазақстандағы негізгі отын базасы
С) Қарағанды алабы
173.Қазақстандағы ең алғашқы игерілген мұнай кен орны
Е) Доссор
174.Қазақстанда мұнай өңдеу зауыттары орналасқан қалалар
С) Атырауда, Шымкентте, Павлодарда
175. Өзіндік құны ең арзан көмір алабы
С) Екібастұз
176.Қазақстанда ең ірі МАЭС орналасқан қала
Е) Екібастұз
177.Қазақстанның ірі су электр станциясы
D) Бұқтырма
178.Көмірді шахталық әдіспен өндіретін алап
А) Қарағанды
179.Әлемдік нарықтағы стратегиялық шикізат
В) Мұнай
180.Ауыл шаруашылығы машиналарын жасауға мамандандырылған қалалар
А) Астана, Павлодар
181.Электро жабдықтарын жасау орталықтары
В) Ақтөбе, Талдықорған
182.Қазақстанның машина жасау кешені
А) Кешенді сала
183.Трактор шығаратын зауыт орналасқан қала.
В) Павлодар
184.Құрылыстағы байланыстырушы материал
В) Цемент
185.Цемент зауыттарын орналаластырудың негізгі факторлары
В) Шикізат
186.Ірі цемент зауыттарының Шымкент пен Семейде орналасуындағы басты фактор
В) Әк тастар мен цементті саз балшықтарға жақын
187.Құрылыс материалдарының негізгісі
А) Бетон, темір-бетон
188.Жеңіл өнеркәсіптегі басты сала
А) Тоқыма
189.Тамақ өнеркәсібін орналастырудың негізгі факторлары
В) Шикізат және тұтынушы
190.Ауыл шаруашылығы шикізатын өңдеуші өнеркәсіп саласы
С) Тамақ
191.Ірі жеңіл өнеркәсіп орталықтары
В) Алматы, Шымкент
192.Орталық экономикалық ауданда жақсы дамыған өнеркәсіп саласы
В) Көмір және металлургия
193.Шығыс Қазақстандағы ең мол кенді пайдалы қазба
С) Полиметал
194.Солтүстік Қазақстанда өсірілетін негізгі дақыл
А) Бидай
195.Оңтүстік Қазақстандағы мал шаруашылығының жетекші саласы
А) Қой және ірі қара мал
196.Беларусь Республикасының машина жасау өнеркәсібі маманданған
С) Автомобиль жасауға
197.Украинадағы ең ірі қара металлургия орталығы
В) Донецк, Кривой Рог, Запорожье
198.Әуе көлігі ең күшті дамыған ел
D) АҚШ
199.Теңіз жолының ежелден дамыған ауданы
С) Атлант мұхиты
200.Урбандалу деңгейі көрсетеді
А) Халықтың жалпы санындағы қала халқының үлесін
201.Саны жағынан көп тіл семьясы
D) Үнді-еуропалық
202.Қазақстандағы жүк айналымының жетекші түрі
В) Теміржол
203.Көліктің маусымды түрі
D) Өзен
204.Қазақстан жерінің көп бөлігі ... мақсатта пайдаланылады
В) Ауыл шаруашылығына
205.Қазақстандағы егіншіліктің басты саласы
В) Дәнді дақылдар
206.Республикада өсірілетін маңызды техникалық дақылдар
А) Мақта, қант қызылшасы
207.Кен-химия өнеркәсібінің орталықтары
В) Қаратау, Жаңатас
208.Қазақстандағы негізгі химияның басты өндірісі
В) Минералды тыңайтқыштар
209.Фосфор тыңайтқыштары өндірісінің орталықтары
С) Тараз, Алға
210.Тараз және Алға суперфосфат зауыттарының орналасуындағы басты факторлар
А) Жоғары сапалы фосфорит шикізаты
211.Синтекикалық каучук зауыты орналасқан
С) Теміртауда
212.Қара металлургияға қажетті шикізат
С) Темір кені
213.Толық циклді комбинат орналасқан қала
D) Теміртау
214.Ақсу қаласында ... орналасқан
С) Ферроқорытпа зауыты
215.Қазақстандағы мыстың ең көп мол қоры
С) Шығыс пен Орталықта
216.Қазақстандағы титан-магний өнер кәсібінің орталығы.
В) Өскемен
217.Алюминий алу үшін қажетті шикізат
С) Боксит
218.Энергияны көп қажет ететін түсті металлургия саласы
А) Алюминий
219.Алюминй өндірісінің Павлодарда орналасуының себебі
А) Су және энергия көзіне жақын
220.1999 жылғы дерек бойынша Қазақстан халқының саны (мың адам)
А) 14953
221.Халық саны туралы нақты мәліметті береді
В) Халық санағы
222. Халықтың механикалық қозғалысы дегеніміз.
С) Миграция
223.Қазақтың демограф-ғалымы
D) М. Тәтімов
224.Қазақстандағы еркектер үшін еңбекке қабілетті жас шегі
D) 16-63
225.Қазақстан халқының орташа тығыздығы /1 шаршы км/
В) 5,5 адам
226.Халықтың табиғи өсуі
А) 1000 адамға шаққандағы туу мен өлгендер арақатынасы
227.Қазақстан халқының орташа тығыздығы басым жер
В) Солтүстіктегі егіншілік аудандар және оңтүстіктегі тау бөктерлері
228.Қазақстанның экономикалық-географиялық жағдайының қолайсыз жағы
D) Құрлық ішілік
229.Қазақстандағы облыстар саны
С) 14
230.Қазақстанның әкімшілікке бөлінуінің ең жоғарғысы
А) Облыс
231.Республикалық дәрежедегі қалалар
D) Алматы, Астана
232.Қазақстан Каспий теңізі арқылы шектесетін ел
В) Иран
233.Қазақстанмен шекарасы ең ұзын ел
А) Ресей
234.Табиғат ерекшеліктеріне байланысты Қазақстан аумағы табиғат аудандарына бөлінеді
D) 9.
235.Каспий маңы ойпаты кіретін жазық
А) Шығыс Еуропа
236.Қазақстанның оңтүстігін батысынан шығысына дейін алып жатқан жазық
D) Тұран
237.Солтүстік Қазақ жазығының ең ірі өзені
D) Ертіс
238.Сарыарқаның ең биік тауы
В) Қызыларай
239.Мұғалжар таулары пайда болды
А) Герцин қатпарлығында
240.Алтайдың қазақстандық бөлігінің климаты
С) Қоңыржай континентті
241.Топырақтану ғылымының негізін салушы ғалым
В) В.Докучаев
242.Су, ауа, жылу, өсімдік және тірі ағзалардың нәтижесінде жер қыртысының беткі қабатында пайда болған табиғи құрылым
С) Топырақ
243.Қара топырақты зона Қазақстанның аймағында тараған
А) Солтүстік
244.Топырақ эрозиясы түрлерінің саны
В) 2
245.Қазақстанның климаты.
В) Шұғыл континентті.
246.Қазақстан аумағына әсер ететін негізгі ауа массалары
С) Арктикалық, қоңыржай, тропиктік
247.Қазақстан климатының шұғыл континенттілігінің себебі
С) Мұхиттардан алыс орналасуынан
248.Қазақстан аумағы орналасқан климаттық белдеу.
D) Қоңыржай.
249.Қазақстандағы жауын-шашын мол түсетін жер.
D) Кіші Үлбі өзенінің жоғарғы ағысы.
250.Ебі және Сайқын желі соғатын жер
С) Жоңғар қақпасы.
251.Қазақстанға жауын-шашын әкелетін ауа массасы
С) Атлант мұхитынан келетін ауа массасы
252.Қазақстанның солтүстігіндегі қаңтардың орташа температурасы
D) -19ғC
253.Қазақстанда жауын-шашынның ең көп түсетін жері
С) Батыс Алтай
254.Ғылымда тау жынысының жасын анықтау әдістері
А) Салыстырмалы,абсолюттік.
255.Қазақстан жеріндегі ең алғашқы тау жасалудың басталуы
В) Каледон тау жасалуында
256.Сейсмология ғылымы зерттейді
А) Жер сілкінуді
257.Протерозой эрасынан кейінгі эра
С) Палеозой
258.Кайнозой эрасының дәуірлері
С) Палеоген, неоген, төрттік
259.Каледон тау түзілісі жүрген дәуірлер
А) Силур, девон
260.Тектоникалық және ғолдық процестердің болу түрі
D) Жер сілкіну, желдің әрекеті
261.Алматы қаласында күші 10 баллдың жер сілкінісі болған жыл
А) 1887 ж.
262.Мұздықтардың еруінен, ұзақ жауатын нөсер жаңбырдан болатын апатты жағдай
В) Сел тасқыны
263.Қазақ жері туралы ерте кездегі географиялық мағлұматтарды еңбектерінен кездестіреміз.
А) Птоломейдің,Геродоттың.
264.Қазақ жерін зерттеген орыс ғалымдары
А) П.П.Семенов-Тянь-Шанский,Н.Потанин,Н.Обручев,И.Мушкетов..
265.Қ.Сәтпаев ашқан кен орындары
А) Қарсақпай, Жезді, Қияқты
266.ХVII ғасырдағы Қазақстан жері түсірілген карта
D) «Сібірдің сызба кітабы» атласында
267.Арал теңізін алғаш зерттеген ғалым
D) Л. Берг
268.Академик Қ. Сәтбаевтың зерттеген аумақтары
В) Орталық Қазақстан
269.Тянь-Шань тауларын зерттеген ғалым
В) П.П Тян- Шанский
270.Іле Алатауы мен Жоңғар Алатауын зерттеген ғалым
А) Ш. Уәлиханов
271.Орталық Қазақстандағы мыс кен орнын ашқан
С) Қ. Сәтбаев
272.Хантәңірі шыңына дейін барған зерттеуші
А) П.П Семенов-Тяншанский
273.Қ. Жалайридың географиялық мазмұндағы кітабы
А) «Жылнамалар жиынтығы»
274.Антарктида материгінің ашылған жылы
В) 1820
275.Антрактиданы ашқан саяхатшылар
Е) Ф.Беллинсгаузен, М.Лазарев
276.Антарктида «шұраттары» деп аталады
В) Жазда мұз жамылғысы болмайтын жерлерді
277Халықаралық геофизикалық жыл
В) 1957-1958
278.Антарктида жағалауындағы құстың ерекше түрі
D) Пингвин
279.Антарктида климатына тән басты ерекшелік
А) Жердегі ең суық материк.
280.Жер шарындағы ең кіші материк
Е) Австралия
281.Аустралияның ең құрғақ материк деп аталуы
А) 2/3 бөлігін шөлдер алып жатуы
282.Аустралияның ең биік нүктесі
С) Косцюшко тауы
283.Аустралияның ... тас көмірдің ірі кен орындары шоғырланған
В) Оңтүстік-шығысында
284.Аустралиядағы жаз айлары аралығы
С) Желтоқсан-ақпан аралығы
285.Аустралиядағы уақытша кеуіп қалатын өзен арналары
В) Криктер
286.Скрэб ... табиғат зонасына тән
Е) Тропиктік шөл және шөлейттер
287.Аустралияның байырғы халқы
С) Аборигендер
288.Аустралияда халықтың тығыз қоныстанған аймағы
С) Шығысы
289.Австралияның органикалық дүниесінің ерекше болу себебі:
С) Материктің басқа материктерден ерте пайда болған
290.Оңтүстік Американың аралдармен қоса ауданының көлемі
В) 18,3 млн км2
291.XVIII ғ. соңы мен XIX басында Оңтүстік Американы зерттеген неміс ғалымы
С) А.Гумбольдт
292.Батыс Жарты шардың ең биік нүктесі
В) Аконкагуа
293.Жапырағының диаметрі 2 м-ге жететін өсімдік
Е) Виктория-регия
294.Льянос - бұл
D) Ориноко саваннасы
295.Кампос - бұл
Е) Бразилия саваннасы
296.Маракайбо атауының Оңтүстік Америкадағы географиялық объектіге қатысы
В) Көл
297.Оңтүстік Америка жағалауындағы ең ірі арал
В) Отты Жер.
298.Оңтүстік Америкадағы және жер шарындағы ең ірі ойпат
В) Амазанка
299.Амазонканың жыл бойы суының мол болу себебі
D) Экватор аймағында ағып жатыр.
300.Оңтүстік Америкада “сельвас” деп атайды
D) Қалың ормандарды.
301.Температура жағдайы, ылғалдылығы, топырағы, өсімдіктер мен жануарлары бір-бірімен байланысқан ірі табиғат кешені
D) Табиғат зонасы.
302.Таулардағы табиғат зонасының алмасуы ... деп аталады
А) Биіктік белдеулік
303.Таудағы биіктік белдеулердің саны ... байланысты
Е) Таудың георграфиялық орны мен биіктігіне
304.Мұхит суының басты қасиеттері
В) Температурасы мен тұздылығы
305.Мұхит суының тұздылығы дегеніміз
В) 1 л суда еріген тұздың мөлшері
306.Мұхит суының орташа тұздылығы /% есебімен/
С) 35
307.Мұхит суының қату температурасы
С) -2°
308.Дүниежүзілік мұхиттың мұздар басып жатқан ауданы
С) 15%
309.Су массалары дегеніміз
А) Мұхит суының зор көлемді алып жатқан бөлігі
310.Дүние жүзіндегі ең қуатты жылы ағыс
В) Гольфстрим
311.Дүниежүзілік мұхиттың балыққа ең бай ауданы
D) Қоңыржай ендіктер
312.Жер қыртысының түрлері
С) Материктік және мұхиттық.
313.Литосфералық тақталардың қалыңдығы шамамен
D) 60-100 км
314.Жер қыртысының тегістелген, тұрақты бөліктері
В) Платформалар.
315.Ежелгі платформалардың қатты кристалды жыныстарының жер бетіне шығып жатқан бөлігі
С) Қалқан
316.Платформалардың шөгінді жыныстар жауып жатқан бөлігі
А) Тақта
317.Жер қыртысының қозғалмалы белдеулері
В) Геосинклиналь
318.Пішіні, көлемі, жасы, биіктігі бойынша жер бетінің сипаты
В) Жер бедері
319.Жер бедері дегеніміз
А) Жер бетінің ойлы-қырлы сипаты
320.Мұхит табанының ең басты ерекшелігі ... болуы
С) Су асты жоталарының
321.Жер бетіндегі адамзат ... нәсілге бөлінеді
С) 3
322.Нәсілдік белгілердің қалыптасу себебі
А) Табиғат жағдайлары
323.БҰҰ нәсілдік кемсітушілікті жою жөнінде қарар қабылдаған жылы
С) 1965 ж.
324.Биосфера географиялыќ ќабыќтыѕ ... бґлігі боп саналады.
С) Адамдар мекен ететін
325.Барлық қабаттарды қосатын жер қабығы
В) Биосфера
326.Жердің тіршілік үшін маңызы зор қабаты
С) Тропосфера
327.Бір текті жағдайлы аумақта тіршілік ететін өсімдіктер мен жануарлардың жиынтығы
В) Биоценоз
328.«Экология» ұғымын енгізген
В) Э. Геккель
329.Құнарлы топырағымен ерекшеленетін табиғат зонасы
D) Дала
330.Тізеден келетін ормандар кездесетін зона
С) Тундра
331.Қалпына келмейтін табиғат ресурсы
А) Минералды
332.Жердің газ тәріздес қабығы
А) Атмосфера.
333.Атмосфера қабаттары
В) Тропосфера, стратосфера, атмосфераның жоғарғы қабаты.
334.Ауаның жер бетіне түсіретін салмағы
D) Атмосфералық қысым.
335.Атмосфераның төменгі қабаты
А) Тропосфера.
336.Атмосфералық қысымды өлшейтін құрал
D) Барометр.
337.Тәулік ішіндегі ең жоғарғы және ең төменгі температура арасындағы айырмашылық
В) Температура ауытқуының тәуліктік амплитудасы.
338.Жел дегеніміз ...
С) Ауаның горизонталь бағытта орын ауыстыруы.
339.Ауа-райының негізгі элементтері
А) Температура, ылғалдылық, атмосфералық қысым.
340.Оңтүстік және солтүстік жарты шарға күн сәулесі бірдей түседі
С) 23 қыркүйек және 22 наурызда.
341.Грек тілінен «климат» сөзінің мағынасы
С) Жер бетіне күн сәулесінің еңістігі
342.Желдің соғу себебі
Е) Қысымның айырмасынан
343.Атмосферадағы 80% ауа массасы кездеседі
С) Тропосферада
344.Тәулік ішінде бағытын өзгертіп тұратын жел
А) Бриз
345.Кәдізгі бриздің соғу бағыты
В) Теңізден құрлыққа
346.Тауда 1км-ге көтерілген сайын температура төмендейді
Е) 6ғС
347.1 км-ге көтерілген сайын ауа қысымы төмендейді:
Е) 100 мм сынап бағанына
348.Жердің ең ыстық белдеуі тропиктер арасында орналасуының себебі
В) Күн дәл төбеде ұзақ және ауаның жоғары қозғалысы болады
349.Теңіздік ауа массаның континенттік ауа массасынан айырмасы
D) Ауа ылғалы мол
350.Жер бетіндегі ең жоғары температура байқалатын климат белдеуі
С) Тропиктік
351.Тропиктік белдеулерде материктердің батыс жағалауында өтетін суық ағыстар әсері
В) Жауын-шашынның пайда болуына кері әсер етеді
352.Қоңыржай белдеуде ауа температурасының тәуліктік ауытқуы көп мезгіл
С) Жаз
353.Желдің бағыты мен күшін анықтайтын құрал
D) Флюгер
354.Жер бетіндегі негізгі климаттық белдеулер саны
А) 4
355.Жердің нақты үлгісі.
С) Глобус.
356.Географиялық карта дегеніміз.
А) Жер бетінің белгілі масштаб бойынша жазықтықта шартты белгілермен кескінделуі.
357.Экваторға сәйкес келетін жауапты анықта.
А) Бұл ең ұзын параллель.
358.Глобус пен карта бетіндегі экваторға параллель жүргізілген сызықтар.
D) Параллельдер.
359.Географилық ендік деп атаймыз.
С) Экватордан белгілі бір жерге дейінгі градус есебімен алынған қашықтықты.
360.Меридиандар мен параллель сызықтарының қиылысуынан пайда болады.
С) Градус торы.
361.Мазмұнына қарай карталар ... топқа бөлінеді
В) 2
362.Карталар масштабына ... болып бөлінеді.
Е) Ұсақ, орташа, ірі.
363.Ең ірі масштабты көрсет
Е) 1:10
364.Географиялық картадан құрлықтың биіктігін және мұхиттың тереңдігін анықтауға болады
С) Биіктік пен шкалалар көмегімен.
365.0ғ ендік пен 0ғ бойлық координаталарында орналасқан
В) Атлант мұхиты.
366.Жер Күннен ... орналасқан?
С) 3-ші
367.Жердің шар тәріздес болуының географиялық мәні.
А) Күн сәулелері әркелкі таралады.
368.Жер бетінде жыл маусымдарының ауысу себебі.
D) Күн сәулесінің түсу бұрышы мен түсу уақытының ұзақтығы.
369.Жер өз білігін айналып өтеді
D) 24 сағатта
370.Жердің білігі орбита кеңістігіне орналасқан
D) 66,5ғ
371.Оңтүстік жарты шарда жаз айлары
С) Желтоқсан, қаңтар, ақпан
372.Жер бетінің табиғаты,халқы,оның шаруашылық әрекеті туралы ғылым:
C) География
373.Грек тілінен аударғанда «география» сөзінің мағынасы:
D) Жерді сипаттап жазу
374.Дүние жүзін алғаш рет айналып шыққан саяхатшы:
D) Ф.Магеллан
375.«Ұлы географиялық ашулар» заманы:
B) ХVғ.аяғы–ХVІІғ.ортасы
376.Христофор Колумб экспедиция бастаған жыл:
C) 1492
377.Беларусь Республикасының өнеркәсіп саласының мамандануы:
B) Машина жасау, химия өндірісі
378.Беларусь жері арқылы өтетін мұнай құбыры:
C) Достық
379.Украина өнеркәсібінің басты саласы:
C) Отын-энергетика
380.Украина астанасы:
B) Киев
381.Украинаның көмір кен орны:
E) Донецк
382.Украинаның көлік жүйесінің ең басты түрі:
D) Темір жол
383.Молдова төмендегі өзендер аралығында орналасқан:
A) Прут, Днестр
384.Молдованың астанасы:
B) Кишинев
385.Молдовада қант шығаратын зауыт бар қала:
B) Рыбницы
386.Көкжиек тұстарының бағыттары:
D) Румб
387.Жердегі белгілі бір зат пен солтүстік бағыт арасындағы бұрыш:
E) Азимут
388.270º азимутқа сәйкес келетін көкжиек түсі:
C) Батыс
389.Шығыс бағытына сәйкес келетін азимут:
B) 90º
390.1 см–100 м масштабы:
B) Атаулы
391.Жерде әр түрлі бағыттың азимутын анықтайтын аспап:
C) Тұсбағар
392.Жер бетіне шығып төгілген магма:
D) Лава
393.Мезгіл-мезгіл ыстық су мен бу шапшып тұратын қайнар:
B) Гейзер
394.Орташа биіктегі тау:
C) Карпат
395.Абсолют биіктігі 500м асатын жазық:
C) Таулы үстірт
396.Магмалық тау жыныс:
B) Базальт
397.Жердің ең ортасында орналасқан:
C) Ядро
398.Бұрын теңіз түбі болып, кейін көтерілудің нәтижесінде пайда болған жазықтар:
D) Алғашқы жазықтар
399.Жылы және суық ағыстардың пайда болу себебі:
B) Тұрақты желдер
400.Екі жағынан материктердің немесе аралдардың жағалары шектеп тұрған енсіз су айдыны:
E) Бұғаз
401.Өзеннің ағып шығатын жері:
C) Бастауы
402.Аңғардың өзен тасығанда су басатын бөлігі:
C) Жайылма
403.Өзендегі су деңгейінің кенет көтерілуі:
D) Тасқын
404.Көлемі жөнінен екінші материк:
D) Африка
405.Ең ежелгі бір тұтас материк:
C) Пангея
406.Жаңа Зеландияны ашқан саяхатшылар:
A) Дж. Кук, Абель Тасман
407.Мұхиттық аралдардың табиғаты мен халқын зерттеген саяхатшы:
A) Н.Н. Миклухо-Маклай
408.Евразияның шығыс шеткі нүктесі:
B) Дежнева
409.Қытай тілінен аударғанда “сары” деген мағынаны білдіретін өзен:
B) Хуанхэ
410.Еуразиядағы ең биік сөнбеген жанартау:
A) Ключи шоқысы
411.Жер шарындағы ең терең көл:
D) Байкал
412.Шри-Ланка аралында өндірілетін асыл тастар:
C) Сапфир
413.Қысы жұмсақ,қаңтардың орташа температурасы 0ºС-тан жоғары,ауа райы құбылмалы болатын климаттық белдеу:
D) Қоңыржай теңіздік
414.Қарағай,шырша,майқарағай өсетін табиғат зонасы:
B) Тайга
415.Дүние жүзіндегі ең үлкен арал:
D)Гренландия
416.Ньюфаунленд аралы мен Лабрадор түбегі жағалауын ашқан:
C)Джон Кабот
417.Арктикалық ауа массаларының материктің ішкі бөлігіне терең бойлай ену себебі:
E)Материктің солтүстігінде таудың болмауы
418.Кордильер тау жүйесінің пайда болу себебі:
C)Литосфералық тақталардың соқтығысуы
419.Екі материкте орналасқан Африка мемлекеті:
A) Египет
420.Көлемі жөнінен Африкадан үлкен материк:
C) Евразия
421.Альпі мен Гималай тауларымен бір мезгілде қалыптасқан Африканың таулары:
B) Атлас таулары
422.Африканың жанартаулар көп орналасқан аймағы:
A) Шығыс Африка таулары
423.Африкада биік, әрі ұзын тау тізбектерінің болмауы:
D) Ежелгі платформада орналасқан
424.Африкада суық ағыстар ... септігін тигізеді:
B) Жауын-шашынның азаюына
425.Африка елдері:
B) Судан, Камерун, Либерия
426.Жаңа Зеландияның астанасы:
D) Веллингтон
427.Тынық мұхитындағы ең терең жер:
D) Мариан шұңғымасы
428.Тынық мұхитындағы ең үлкен жанартаулық аралдар:
C) Гавай
429.Жаңа Гвинея аралының байырғы тұрғындары:
A) Папуастар
430.Қазақстанмен оңтүстігінде шектесетін елдер:
D) Қырғызстан, Өзбекстан, Түркменстан
431.Қазақстан тәуелсіздік алған жылы:
B) 16.12.1991 ж.
432.Қазақстанның БҰҰ-на мүше болған уақыты:
A) 02.03.1992 ж.
433.Қазақстанның көлемі:
C) 2724 мың км²
434.Қазақстанның Қытаймен шекарасының ұзындығы (км) :
C) 1460
435.Батыста Қазақстан шекарасы өтетін жер:
B) Жалпы Сырт
436.Солтүстікте Қазақстан шекарасы өтетін жер:
A) Батыс Сібір жазығы
437.Қазақстанның ең биік жері:
C) Хан Тәңірі
438.Дүниежүзілік мұхит деңгейінен төмен орналасқан Қазақстанның жері:
C) Каспий маңы ойпаты
439.Қатты жаңбырлар мен мұздықтардың әсерінен болатын апат:
B) Сел
440.Үстірт қыратының биік ең жері:
B) Мұзбел
441.Еділ өзені мен Орал тауларының аралығында орналасқан қырат:
E) Жалпы Сырт
442.Қытайдағы Ебінұр көлінің ойысы мен Алакөл қазаншұңқырын қосатын таулы өлке:
A) Жоңғар Алатауы
443.Күнгей және Іле Алатауларының батысында орналасқан Тянь-Шаньның бөлігі:
B) Қырғыз Алатауы
444.Қазақстанның ең биік жері:
C) Хан Тәңірі
445.Дүниежүзілік мұхит деңгейінен төмен орналасқан Қазақстанның жері:
C) Каспий маңы ойпаты
446.Қатты жаңбырлар мен мұздықтардың әсерінен болатын апат:
B) Сел
447.Үстірт қыратының биік ең жері:
B) Мұзбел
448.Еділ өзені мен Орал тауларының аралығында орналасқан қырат:
E) Жалпы Сырт
449.Қытайдағы Ебінұр көлінің ойысы мен Алакөл қазаншұңқырын қосатын таулы өлке:
A) Жоңғар Алатауы
450.Күнгей және Іле Алатауларының батысында орналасқан Тянь-Шаньның бөлігі:
B) Қырғыз Алатауы
451.Қазақстанның негізгі көмір базасы:
C) Қарағанды
452.Қазақстандағы темір рудаларының негізгі кен орындары:
E) Соколов-Сарыбай, Лисаков
453.Қазақстандағы мыстың ірі кен орындары:
C) Қоңырат, Бозшакөл
454.Қаратаудағы полиметалл рудаларының кен орындары:
A) Мырғалымсай, Ащысай
455.Теңіз көлінде орналасқан қорық:
E) Қорғалжын
456.Төмен түскен ойыстар мен жарықтарда пайда болған көлдер:
D) Тектоникалық
457.Теңіз суын тұщыландыратын қуатты қондырғы орнатылған қала:
B) Ақтау
458.Каспий маңы ойпаты осы аймақтың құрамына енеді:
D)Шығыс Еуропа жазығы
459.Каспий маңы ойпатының негізгі байлығы:
C)Мұнай, газ
460.Сарыарқа мен Мұғалжар аралығында орналасқан:
C)Торғай үстірті
461.Бетпақдаланың ең биік жері:
B)Желтау
462.Тұран жазығының климаты:
D)Құрғақ континентті
463.Есіл-Ертіс даласының ең үлкен көлі:
A)Шағалалытеңіз
464.Солтүстік Қазақ жазығының өзендері мен көлдерінде Солтүстік Америкадан әкелініп, жерсіндірілген жануар:
D)Ондатр
465.Сарыарқада негізгі граниттен тұратын меридиан бағытындағы ірі антиклинальдың қалдығы:
D)Ұлытау
466.Алтай тауларының тектоникалық қазаншұңқырда орналасқан көлі:
A)Марқакөл
467.Сауыр-Тарбағатайдың негізгі құрылымы қалыптасқан кезең:
B)Герцин
468.Іле Алатауының қайта көтеріліп, қатпарлы-жақпарлы болып қалыптасқан кезеңі:
E)Альпі
469.Еңбекке жарамды халық...:
E) Еңбек ресурстары
470.Қала рөлінің басымдылығы мен қала халқы санының артуы:
B) Урбандалу
471.Ірі қалалардың маңында шоғырланған шағын және орташа қалалар:
B) Агломерация
472.Халықтың көшіп-қонуы:
A) Миграция
473.1 000 адамға шаққандағы 1 жыл ішінде туған балалардың саны:
B) Туу
474.Халықтың көп бөлігінің шыққан елінен тыс жерде қоныстануы:
B) Диаспора
475.1 000 адамға шаққандағы 1 жыл ішіндегі өлген адамдар саны:
B) Өлім-жітім
476.Қазақстанның қара металлургия орталығы:
B) Теміртау
477.Қазақстанда ферроқорытпа шығаратын зауыттар:
A) Ақсу,Ақтөбе
478.Қазақстанның түсті металлургия орталықтары:
D) Балқаш,Жезқазған
479.Алюминий зауыты бар қала:
B) Павлодар
480.Қазақстандағы түсті металлургияның дами бастаған уақыты:
B) 1717 ж
481.Қазақстандағы түсті металлургияның ең бірінші ірі кәсіпорындары орналасқан қала:
E) Риддер
482.Соколов-Сарыбай кен орнын ашқан:
B) М.Сургутанов
483.Энергияны көп қажет ететін металдар:
B) Титан,алюминий
484.Қазақстанда қара металлургия негізі қаланған жыл:
A) 1938
485.Қаратау жотасында мына кендер көп орналасқан:
D) Фосфорит, полиметалл
486.Минерал тыңайтқыштарын шығаратын ірі комбинаты бар қала:
B) Ақтөбе
487.Химиялық жолмен алынатын синтетикалық материал:
C) Полимерлер
488.Қалдықсыз жұмыс істейтін өнеркәсіп саласы:
C) Химия
489.Пластмасса шығаратын зауыт салынған қала:
B) Ақтау
490.Фармацевтика препараттарын шығаратын кәсіпорын орналасқан қала:
A) Шымкент
491.Минерал тыңайтқыштарын шығаратын ірі комбинаты бар қала:
B) Ақтөбе
492.Химиялық жолмен алынатын синтетикалық материал:
C) Полимерлер
493.Қалдықсыз жұмыс істейтін өнеркәсіп саласы:
C) Химия
494.Пластмасса шығаратын зауыт салынған қала:
B) Ақтау
495.Фармацевтика препараттарын шығаратын кәсіпорын орналасқан қала:
A) Шымкент
496.Шығыс Қазақстанда өсірілетін техникалық дақылдар:
C) Күнбағыс
497.Марал шаруашылығымен айналысатын аймақ:
C) Шығыс Қазақстан
498.Ауыл шаруашылық өндірісіндегі өсімдік шаруашылығының үлесі (%) :
B) 56,9
499.Жылқының адай тұқымы тараған облыс:
D) Атырау
500.Орынбор-Ташкент темір жолы салынған жылдар:
D) 1905-1907
501.Солтүстіктен оңтүстікке қарай өтетін трансқазақстан магистралі:
D) Петропавл-Шу
502.“Шығыс шеңбері” автомобиль жолдары ... орталықтарын байланыстырады:
E) Кенді Алтайдың